Koanal Atrazi ve Tedavisi
Koanal Atrezi Nedir?
Koanal atrezi, burun deliklerinin arka tarafının doğuştan kapalı olmasıdır. Tek taraflı olabileceği gibi çift taraflı da olabilir. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazen başka hastalıklarla birlikte görülebilir.
Koanal atrezide en önemli ayrım tek taraflı mı yoksa çift taraflı mı olduğudur. Çift taraflı olduğunda bebek doğar doğmaz nefes alamaz. Çünkü bebekler ilk 6 ay boyunca ağızdan değil, yalnızca burundan nefes alabilir. Eğer burun arka tarafı kapalıysa nefes alamaz, morarma gelişir. Bu nedenle doğumda nefes alamayan bebeklerde koanal atreziden şüphelenilmelidir. Çift taraflı koanal atrezi acil bir durumdur ve hemen müdahale edilmesi gerekir. Tek taraflı olduğunda ise çocuk nefes almakta zorluk yaşamaz; ancak sürekli tek taraflı, iltihaplı burun akıntısı varsa koanal atreziden şüphelenilmelidir.
Tanı
Koanal atrezinin tanısı oldukça basittir. Yeni doğan muayenesinde burundan geçirilen sonda ağıza ulaşmazsa koanal atrezi ihtimali düşünülür. Bu, rutin bir muayenedir ve çocuk doktoru tarafından yapılır. Eğer sondalar geçmezse kesin tanı için bilgisayarlı tomografi ve endoskopik muayene yapılır.
Tedavi
Çift taraflı koanal atrezi acil olarak ameliyat edilmelidir. Burun arkasındaki kapalı delikler açılarak çocuğun nefes alması sağlanır. Tek taraflı atrezi ise acil değildir; sadece tek taraflı burun tıkanıklığı ve akıntısına neden olur. Çocuğun yaşamını tehdit etmez, ancak okul çağına başlamadan önce sosyal sorunlara yol açmaması için ameliyat yapılması önerilir.
Ameliyat ve Sonrası
Ameliyat sonrasında burun içine stent yerleştirilir. Bu stentler genellikle 15 gün ile 1 ay arasında ameliyathane ortamında çıkarılır. Ardından bazı cerrahlar, bölgenin tekrar daralmaması için balon uygulaması yapar. Bu yöntem dokunun yapısına bağlı olarak değişken sonuçlar verebilir; tekrar tıkanma olursa birkaç kez balonla açma işlemi gerekebilir.
Çift taraflı koanal atrezi tedavi edilmezse bebek nefes alamayacağı için yaşamsal değildir. Bu durumda bebek entübe halde veya trakeostomi ile takip edilmek zorunda kalır. Tek taraflı atrezi ise yaşamı tehdit etmez; yalnızca burun tıkanıklığı ve akıntısına yol açar.
Ebeveynlerin Dikkat Etmesi Gerekenler
Ameliyat sonrası ailelerin dikkat etmesi gereken özel bir durum yoktur. Burun tıkandığında deniz suyu veya serum fizyolojik ile burun yıkaması yeterlidir. Bunun dışında çocuklar normal gelişim gösterir ve sağlıklı akranlarından bir farkları olmaz.